Manda, Camış olarak da bilinir, Türkiye’de camız, camış, kömüş adları ile de anılır. Yavrusuna malak denir. Boynuzlugiller (Bovidae) familyasının alt familyasına ait bir türdür. Yaklaşık olarak 1 ton ağırlığa ulaşabilen mandalarının boyları 180 cm, uzunlukları ise 300 cm’yi bulabilmektedir.
Çoğunlukla ev hayvanı olarak tanınmaktadır. Yabani mandaların sayıları çok azalmıştır. Türkiye’de ev hayvanı olarak yetiştirilen mandaların sayısı 1982 yılında 1.002.000 iken, 2006 yılına kadar 1’e düşmüştür.
Çoğu diğer dillerde suya bağımlı yaşama şeklini ifade eden isimleri vardır; örneğin: “Water Buffalo (Su Bufalosu)”. Mandalar hava sıcaklığı 30 °C’nin üzerine çıktığında ter bezleri sığırınkine göre %10 daha az olduğundan yeterince vücut ısısını ter yoluyla atamazlar. Bu durum, onların metabolizmalarının bozulmasına neden olmaktadır. Bu olumsuzluğu önlemek ve serinlemek için günde birkaç kez suya girmeleri gerekmektedir. Bu yüzden fazla kurak iklimli bölgelerde, yapay bir göl ya da duş sistemi yapılmazsa manda yetiştirilemez.
Manda sıcağa karşı duyarlı olduğu gibi soğuğa karşı da oldukça duyarlıdır. Ortam sıcaklığı 5 °C‘nin altına düşerse ve uzun süre sıfır derecenin altındaki sıcaklıklara maruz kalırsa, üşür ve bunu titreyerek belli eder. Sürekli düşük sıcaklığa maruz kalırlarsa, ölmeseler bile kuyruk uçları donarak kangren olur ve düşer. Daha önemlisi üşümeye bir de yetersiz beslenme sonucu enerji noksanlığı eklenirse, metabolizmaları bozularak karaciğer ve böbrek yetmezlikleri gelişebilir ve ölürler.